Der doten dantz mit figuren, 1488 vs. 1492

Here is a comparison of the texts from the two first editions of Der doten dantz mit figuren, viz. the 1488 and the 1492-edition.

In this comparison we ignorere punctuation, accents, capital letters, double letters, and differences caused by exchange of i/j/y, u/v and ß/ssz/sz. There are still many differences in the spelling.

Deletions are marked in red and insertions in green. This means the variations in red are those from the 1488-edition.

The sequence is that from the 1488-edition.

The dance-house

WOL an wol an ir herren vnd knecht
Springet Spryngt her by von allem geslecht geschlecht
Wie iunck jung wie alt wie schone ader schon oder kruß
Ir mußet muszent alle in diß dantz huß

The unprepared dead

Alle mentschen menschen dencken an mych
Vnd hüden hudent vor der werlt welt sych
Ich hatte viell gütes vyl gudes vnd was inn eren
Golt vnd sylber hatte ich tzu vertzeren
Nü byn ich inn der wůrme gewalt
Solich testament ist myr bestalt
Der doit hait dot hat mych her tzü bracht
Da ich yß Do ichs aller mynst bedacht
Vorware Furware wer das mercket merckt eben
Der mag woill wol besszern syn leben
Wand Wan hye geet lachen vnd schymph schympff ůß
Wand Wann wir neghen neygen tzü disszem dantzhůße dantzhusz
Merckent nü vnd sehent an dissze figure
War tzü kommet des mentschen menschen nature
Laßent von sunden das ist myn radt
So mogent yr bij got fynden gnade. gnad.

Death to the pope

Der doit dot
HErr baibst babst dyssen dantz můst muszet yr begynnen
Vor alle allen die da ere gewynnen.
Aller werlt welt yr gebot
Nů synt jr kommen yr in den dot
Vwer herschafft hat nů eyn ende
Ir synt komen in myn hend hende
Gant fort Gent furt vnd nyt erschrekt
Hye wert werdet yr lijgen bijß das uch goit got erweckt.

Pope

Der babst Pabst.
O Goit Got sall ich vnd müß es syn
Das ich sal enden daz leben myn.
Got was ich off vff erden genant
Vnd allen mentschen menschen der hogst bekant.
Ist nü strafflich gewest myn leben
Das wolle goittes gots gůde myr vergeben
Sant peters stüle stull han ich besesszen.
Got wolle myner selen nyt vergeßen.

Death to the cardinal

Der doit dot
HErr Cardinal nü springet an dißen reyen
Mytt uwerm uwern mantell hant yrr gain gangen meyen
Mych duncket üch verwünder dyß verwundert disze fart
Nü komet vnd offenbart
Uwer sund sunde dye yr haint hant begangen
Groiß Grosze ere hait hat uch vmbfangen
Uwer mantell vnd roder hůdt roter hut
Kleyn hůlffe geyn gegen myr nü dut. thut.

Cardinal

Der Cardinal.
MAntell vnd roter hůt sollent sollen mir nit schaden
Ich han mych sost sust vijl vberladen
Mit gierheit in gyrikeit vnd tzijtlichem gůt
Glych als der straißenrauber dut straszenrauber thut
Mocht ich des noch quidt werden
Dwill ich noch byn off vff erden
Ich hoffte goit got sollt myr gnedig gnedich syn
Vnd erloisen erlosen üß ewiger pyn.

Death to the bishop

Der doit dot
HErr bischoff ich byn hye der doit doet
Vnd will üch brengen in libes noit not
Uwer bisthum můßent yr vbergeben.
Nyt lenger laiß lasz ich uch leben
Kümmet Komet nü myt myr in vwer grap grab
Legent nydder uwern schonen stap stab
Den man uch hait vorgetragen hat furgetragen
Den doit kan er dot kunt jr nyt veriagen.

Bishop

Der bischof
VOr FUr got müß ich dye warheyt warhet sagen
Ich woillt wolte das ich alle myne dage.
Eyn armer monich monch were gewesen
Got gedienet gedynet mit syngen vnd myt lesen
Von paffen pfaffen wirt clage uber mych kommen
Das ich als viell vyl sübsidia hab genomen
Vnd myt gewalt vnderdrůcket vnderdruckt den armen
Ach wollt sich got vber myn sele erbarmen.

Death to the official

Der doit dot
AN üch ist nü dye tzaill tzal
O reuerende domine official
Irr habent hant důrch die gantzen wochen
Vijll falßer falscher vrteil gesprochen
Hettent yr dem armen als dem richen gethan
Frolich mocht yr tzü dißem dantz gain gan
Doch wie dem sy yr mußet sterben
Vnd mocht mogt nyt tzijll bijß morn erwerben.

Official

Der official.
HIlff goit got ich byn in großen sorgen
Han ich nyt tzijll myt bisz morgen
Ich byn inn groißen krenckten grossen krencken
Vnd hette het noch vijll tzü bedencken
Hett ich vor myn sele woill wol bedacht
So queme kem ich nü nyt in gottes acht
Vnd hette het geholffen den armen
So mocht sych goitt got uber mych myr erbarmen

Death to the canon

Der doit dot
HEr fürt dů stoltzer dümherr
Dü besitzest nü vnd nummer mee mer
Dyn Deyn pfrund rent güld vnd gůt
Dar vor hettestu dich nyt behudt.
Troist Trost dich selbst wan du můst sterben
Vnd magst nyt lenger tzijll erwerben
Laiß Lasz dyn dedyng vnd kom kum herfort
Dich bait bat keyn bede noch suße wort.

Canon

Der dumherr
Ach got wie sall ich myr geben droist trost
In vnserem capitell was ich der boist. boeszt
Vijll pfründen vnd groiß gros gut han ich besesszen.
Nü wirt myn ewicklich meyn ewiglich vergeßen
Hett Hette ich myn noitdorfft noturfft genommen
Geyn goit Gegen got mocht es myr nü frommen
Vnd auch myt gedeylt den armen
So wůrde sych goit got vber mych erbarmen.

Death to the priest

Der doit dot
HEr perner pferner yr müßet maisszen maszenn uwer meyen.
Vnd springen myt myr an dißen reien
Ich han vorn ane geschrieben
Das yr gots gottes dyenst nyt hant getryeben
Vnd uwern schoffgyn uwer schofflyn boße exempel geben gegeben
Dar vmb verlyest verlyset yr das ewig leben
Vwer opper opffer kyrch gůt vnd ere
Siehent Sehent yr nů vnd nummer mee. mere.

Priest

Der pferner
HEtte HEtt ich myn schafflyn woill wol behut
Als eyn rechter hyrtt dut. thut
Sye vnd mych ane sunde sunden bewart
Frolich für ich diße leste lest fart
Nu han ich gesucht zijtlichs zytlich gůt
Als der falsch hyrt důt thut
Dar vmb ich mych sere betrüben
Got wolle doch das beste pruben.

Death to the chaplain

Der doit dot
HErr Cappellan yr kont kunt gar sußlichen klaffen claffen
Bij den leyen vnd auch och bij den paffen pfaffen.
Den psalter kont kunnet yr noch nyt gelesen
Vnd mag niemant vor uwer meisterschafft mesterschafft genesen
Laßt Lassent lijgen uwer birret vnd uwer solen
Ir synt myr nü gantz entpfolen entpholen.
Uwer klipp klapp vnd doricht sagen
Kan den doit dot nyt veriagen.

Chaplain

Der cappellan
Eyn byrret drüg trug ich als meyster mester ypocras
Dick geprediget das ich nye gelaß
Ich sucht gut mit tzijtlicher ere
Kleyn Cleyn was ich von der lere
Den wolffe wolff lyeß ich dye schaff tzü bijsszen
Eyn beyn von dem andern zu rijßen
Dye myr myn herr befolen herre befalen hat inn trüwen
Das wirt mych nü vnd ewigklichen rüwent ewiglichen ruwen.

Death to the abbot

Der doit. dot
HEr Apt Abt in geystlichem orden
Ir sint myr nu tzů teyl worden.
Ir mussent alle dynck dyng lasszen stan
Vnd nů an mynenem mynem reyen gain gan
Uch vnd uwern brudern Junck jungen vnd alten
Were gut jr hettent ir den orden gehalten
Vnd des cloisters closters gut nit so viell verczeret vyl vertzeret
Vnd arme lude da von erneret.

Abbot

Der Apt Abt
ACh got war tzů byn ich worden
Ich hielde hielt nye recht minen orden
Ich byn gewest vnbehut
Czů Zu gewynnen das ewig gut
Were Wer ich eyn armer monch gewesen
Got gedienet myt syngen vnd myt lesen
Vnd hette het myn sele woill woll bewart
Frolich fur ich diße leste fart.

Death to the physician

Der doit. dot
HErr artzt yr kont kunnett den luden woll gesagen
Wie yr den dot wolt von yn veriagen
Kont Kuntt yr ichts finden ichts vor fur den doit dot
Suchet Sucht her vor fur das ist uch noit not.
Ir habent ander lude gesunt gemacht
Vnd vwer selen kleyn geacht
Wie mag vwer selen radt rat werden
Ir hant gekurtzet gekurtzt manchem syn leben.

Physician

Der artzt
IN aller artzedye konde artzeny kunt ich rat geben
Czü Tzu verlengen des mentschen menschen leben
Sünder widder den doit dot tzů disser fart
Finden ich keyn krůdt krut das mych verwart.
Och gotliche barmhertzikeyt
Myn Meyn sunde syn myr leyt
Dyn grůndelose güte dye bied myr
Wand alle Wan al myn heyll steet an dyr.

Death to the emperor

Der doit dot
HEr keyser nü komment es ist zyt
Uwer maicht geet macht gehet durch all dye werlt welt wijt.
Hette vwer keyserlychs swerdt
Dye heyden betzwungen vnd bekert
Frieden gemacht vnd nach recht gestanden
In steten vnd in allen landen
So würde wurd uch aůch nü gegeben
Goittes hulde Gotes huld vnd ewiges <vnd> ewigs leben.

Emperor

Der kaiser
SAll vnd můß ich nü sterben
Vnd keynen vertzüg vertzuck von dyr erwerben
Groiß Gros gůt vnd ere hain han ich besessen besetzen
Was badt bat mych min meyn groß vermessen
Ich meynet du soltest schonen
Keyserlichs applas vnd myner kronen
So des nyt en ist dar vmb ůff erden
Keyn mentsch mensch mag dyn entragen werden.

Death to the king

Der doit dot
IR mechtiger konig groiß grosz vnd rich
Ir must nu werden den armen glich
Wan yr süllent sollet noch hůde.
Sterben wie ander lüde
Daz vrteill vrtel got selber gegeben hait hat
Vber yeglichen mentschlichen staidt. yeder menschlichen stayt
Das sie mußen in der erden
Widder vmb tzü eschen werden

King

Der konig
NU mercken ich wol daz das der doit dot
Alle Allen menschen brenget inn not
Vnd nyt ane syet eynich an sicht eynche personen.
Dwill er nyemants nyemantz will schonen.
Hette ich myn meyn landt woill woll regeret.
Vnd myt dogenden dogeden mych getzeret. getzyret.
So mocht ich baß von hynnen farn
Got wolle myn arme sele bewarn.

Death to the duke

Der doit. dot.
DU bist eyn hertzog gewesen
Nyemant mochte mocht vor dyr genesen.
Er wer arm oder rich.
Du meynst meinest nyemant were dynen glych wer dyn gelych
Groiß Grosz gůt vnd ere haistu hastu beseßen
Vnd gots gotz da myt vergeßen
Eyn end hat nu dyn hoger můt
Ganck furt anders yß düt es thut dyr nummer gut.

Duke

Der herczog. Hertzog
SAll ich dan nyt langer leben
Vnd sal min herschafft vbergebe[n]
Ritter knecht vnd hyndersasszen vndersaszen
Myn gůt myn ere als hynderlaßen
Vnd von alle dem allen den nit furen dar
Da Dar ich nü selber hynen far
Das ich dan nyt in armüdt armut alle myn dage tage
Got gedyenet gedient hab das ist myn clage. clag.

Death to the count

Der doit. dot
TRedet furt yr graue graf von edeler edler art
Ich fuir fur uch gar eyne eynn wilde fart
Vijl homůdes hayn han ich von uch geschryeben
Den yr uber paffen pfaffen vnd leyen haint hant gedryeben
Nü komment ich bynß der doit dot
Vnd will vch brengen in groiße noit grosse not
Biddent goit Bittent got vmb gnade das raden ich
Vff das er uch nyt verdüme ewenclich. verdamne ewigclich.

Count

Der graue.
ACh got ich wolt dz wolte das ich nu künde
Goit Got tzü hülffe hulff han vnd syne frunde
All heyligen vnd güde lude
Vmb gnade gnad tzü herwerben erwerben noch hüde
Solt ich dan lenger leben
Ich wollt mych beßern vnd almusen geben
Myn testament also woll besetzen
Daz paffen Das pfaffen vnd leyen mochte mochten ergetzen.

Death to the knight

Der doit dot
O Ritter rych reych her dyn haindt hant
Du mußt myt myr inn eyn ander landt.
Hettestu nu ritterlich gefecht.
Vnd nyemandes nymant gethan widder recht
Aber yemants yemantz gewalt gethan
Frolich mochstü nů mit myr gan
Hastu aber den armen vnderdrückt
So wirt dyn geyst nyt woill wol vertzuckt.

Knight

Der ritter.
ACh ich han mines libs myn leybes krafft.
Vertzeret myt wylder geselleschafft. geselschafft
Mit hofyeren vnd myt striden
Myt stechen iagen vnd myt riden
Der armen ich da myt vergaß
Sie tzu beschyrmen was ich laß.
Hette ich mynem stait stayd nu recht gethan gethaen
Frolich wollt ich nü myt dyr gain. gan.

Death to the nobleman

Der doit. dot
HEr Jungher furt myr wir mußen dantzen
Hofyeren vnd houelichen schwantzen. hofeliche schawantzen
Kompt tzů stunt ich kan nyt beyden.
Züm dantze will ich uch leyden
Uwern schonen hoiff mußet hoff muszent yr nu laißen lassen
Vnd in der stat dye schonen straißen. strassen.
Wollofft Woll vff tzum dantz ys es ist nů tzijt
Das yr goit got von vwern werken antworten antwort sijt.

Nobleman

Der iunckher Jungher
O Richer goit got wannen kommet kompt der doit dot
Der mich brenget brengt in soliche noit not
Sal ich ytzundt antwort geben.
Von all mynem sundtlichem allen mynen suntlichen leben
So betrube betruben ich mych in den doit dot
Das ich nyt hyelde hyelt das gots geboit gebot
Ich han wollüst gesucht off vff erden
Myn sele wolle goide got zu deyl teil werden.

Death to the armor-bearer

Der doit Dot
Kum her nach du wapendreger wopendreger.
Du hast geschlaffen vff hartem leger.
In striden groß arbeit gehabt
Das dich nü gar wenig wenigh badt
Dyner glich ist mancher geselle.
Den vijll swerer schwerer wyrt dye helle
Dan eynem monich eynen monch das hymelrich
Yr beyder arbeyt ist gar vnglich

Armor-bearer

Der wapendreger
O Heiliger Heilger crist dyn vrteyll ortell ist gerecht.
Were ich biß her here gewest eyn knecht.
Vnd dynes lydens wapen wopen getragen
So bedorffte bedorfft ich nů nyt clagen
Nü han ich gedyenet werntlichen weltlichen herren
Gestanden nach tzijtlichem güt vnd ere
Was myr ist worden tzü lone
Das hilfft mych nü nyt eyn bone.

Death to the robber

Der doit dot
O Du reuber in den wilden walden.
Du kanst dich vor fur myr nyt behailden behalden
Ich kommen tzü dyr gar vngedelich
Wand Wan du bijst sere ser gewest schedelich.
Vijll werden vber dich clagen
Dye von dyr beraubet beraubt syn vnd erschlagen erslagen.
Wye du myt andern anderen hast gethan
Also wirt es dyr nu ergain. ergan.

Robber

Der rauber Reuber
ACh moicht mocht ich langer leben
Vnd hette het auch widder tzu geben.
Was ich den lüden ye genam
Sint daz das ich in diße stunde quam kam
Das wolt ich alles gern keren
Vnd mych myt gode got erneren
Nů ist es myr leyder tzu spade
Almechtiger goit got bewise myr gnade. genade.

Death to the usurer

Der doit. dot
O wucherer wie gar verblyndet verblyndt du bijst.
Groiß güidt Gros gudt hastu gewonnen gewunnen in kortzer kurtzer frijst
Kum du must yß laißen es laszen gantz.
Vnd springen myt myr an dißen dantz
Armen vnd rychen plegest dů pflegestu tzu plucken
Vnd was du kondest kundest tzü dyr getzucken
Vmb golt vnd silber hastu gegeben
Dyn lib sele vnd ewiges ewigs leben.

Usurer

Der wucherer
ACh waffen hette het ich diß erkant
Ich het myn meyn sele nyt so iemerlich verpfandt.
Mochte Mocht ich zijt erwerben vnd ruwen
Ich wollt noch vijll kyrchen buwen
Vnrecht gůit gut auch widder keren
Vnd furt mych myt goide got erneren
Nü han ich zü lange gebeyt
Vnd tzü dem doide dode mych nycht bereydt. bereyt.

Death to the citizen

Der doit. dot
BUrger du hast wypp wib güt vnd kyndt
Meyd vnde vnd knecht vnder dir sint
Vor Fur dye plegest du plegestu zů sorgen
Den abent vnd auch als den morgen
Alleyn vmb tzijtlich gewyn
Dar vff stünt dyn mut mudt vnd auch dyn syn
Du gedechtes gedachtest selten an das ewig güt.
Dar vmb stirbestu stirbstu nü gar vnüerhut

Citizen

Der burger
ICh byn geweste gewest gar vnbehut
Zu gewynen das ewyge guyt ewig gutt.
Was bat badt mich nu my myn kint vnd aüch min wip meyn wyb
Die wyle Dwyll ich müß geen in dodes strijt stryd
Den ich hain han bestalt dryncken vnd eßen
Dye werdent myn werden meynewecl[i]ch ewiglich vergeßen
Von yne wirt myr nü wenig nach gethan
Den ich hynder myr myn gůt nü lain. lan.

Death to the craftsman

Der doit. dot
HAntwerckesman HAntwercksman vnd auch dů leye
Kumme Kum nü auch an mynen meynen reyen.
Du pflechst abents lang tzü wachen
Kleyder beltz vnd schůwe schuch tzü machen
Gelden verkauffen lenen borgen
Wenig vor fur die sele tzu sorgen
Bijß du kommest kumest in lybes noit not
Vnd dich holt halt der bitrer doit bitter dot.

Craftsman

der hantwercksman
Hett ich noch zijt vnd krafft
Vnd myt dem doide dode nyt were wer behafft.
Ich wollte laißen wolt lassen myn arbeyt stain stan
Zü der predigen vnd kyrchen gan
Nů byn ich siech vnd kranck
Vnd fůlen des bittern doides dodes stanck.
Ich raden uch allen mynen gesellen
Fochtent goit Forchtent got vnd hut uch vor der hellen

Death to the young man

Der doit. dot
IUngelyng hart Junglyng zart hübsch vnd fyn
Spring her tzü den gesellen myn meyn
Du kanst gar sußlichen syngen
Hofieren dantzen vnd spryngen.
Vnd meynst lange lang tzů leben
Goit Got will dyr nyt lenger tzijll geben
Dyn iogent hait iugent hatt dich betrogen
Vnd dyn lange hoffen hat dyr gelogen.

Young man

Der iungeling. Junglyng.
Ach got mocht myr yemant geben troist trost
Daz ich vom dode würde tod wurd erlost
Vnd mochte mocht noch langer leben
Ich wollt mych gode selbes mir got selbs ergeben
Sterben ich sost nu in mynen iüngen dagen
Daz Das müß ich nů vnd vmmer clagen klagen
O bose geselschafft o werlde werlt lijst
Wie falsch wie arg wye qwadt bosz du bist.

Death to the child

Der doit. dot
IUnck nü geborns nuw gebornes kyndelyn.
Eyn ende hait end hattdz das leben dyn.
Dye werlt mocht dich betriegen
Beßer ist du sterbest sterbst in der wiegen
Dan hye ist keyn blibende stat
Du haist hast auch der werlt welt luste nyt gehabt
Wie woill wol dyr ist gesatzet gesetzt eyn langes lange tzijll
Das en badt dych nu nyt viell. vyl.

Child

das iunge kindt. kyndelyn
A. A. a. ich enkan kan noch nit sprechen
Hüde geborn geboren hüde müß ich auff brechen:
Wand keyne stůnde Wann keyn stund mag ich sicher syn
Wie woll ich byn eyn kleynes kyndelyn
Dyß merckent mercken alle gar eben
Ich han noch nyt leren leben
Vnd müß doch sterben also bald
Als woill stirbet woll stirbt das iůnge jung als das alde. alt.

Death to the innkeeper

Der doit. dot
HEr wyrt her wirdt von bingen
An dyßen reyen must du mustu nu springen.
Vil boßheit hast du hastu begangen
Myt falscher spijse speysz vnd myt wyn langen
Dů hast gehalten lůde allerley
Dye myt flüchen vnd schweren hatten eyn groiß gros geschrey.
Des bist dü bystu eyn vrsach orsach gewesen
Bid goit got das dyn sele moge mog genesen.

Innkeeper

Der wirt
ICh hain off han vff vijll folcks folkes gewartet
Das ein duppelt das ander kartet
Ich suchte tzijtliches gůit sucht zytlichs gut
Glich also als der reüber důt thut.
Wydder got vnd widder recht
An dem herrn herre vnd auch an dem knecht
Sollt ich aber nu nyt sterben
Ich getruwete getruwet mych beßeren bessern vnd gnade erwerben.

Death to the gambler

Der doit dot
SPieler dü haist hast ubersehen eyne groß eynn grosse schantz
Dye will Dwyl du must mit myr an dyssen dantz
Falsch spil hastu gehait gehabt
Daz Das dich nu gar wenig bat badt.
Woill Wol an wol an wiltu schwigen
Ich wisen dich wo wa du salt lygen.
Da wirt dyr dyn lon loen gegeben
Nach dem als du gefort gefurt hast dyn leben.

Gambler

Der spieler
ACh got ich han nyemandes nymantz gestolen syn gůit gut
Noch hynderclafft als mancher düt thut
Spyelen ist doch gantz gemeyn
Den paffen pfaffen vnd vns nyt alleyn.
Ist ys es sunde des das ich nyt enwist
Das vergeb vergyb myr herr herre ihesu crist
Wan werlich warlich solt ich lenger langer leben
Ich wolt es myden vnd ubergeben.

Death to the thief

Der doit dot
O dü dieplicher diep dyblicher dyb. du haist hast myt dym dynem stelen
Verdient daz das man dich an dyn kelen
Lange sollt han gehangen
Des bist dü bystu nů bijß her entgangen
Hettestu dich myt bysz her bekeret
Vnd myt truwen dich erneret.
So mochstu sycher sterben
Vnd gnade gnad bij gode got erwerben

Thief

Der diep Dyeb
Eya lieber herr ihesu crist.
Wand Wan du vor fur mich gehangen bijst
Vnd geleden ein schentlychen dot doet
Hilf myr dyebe dyeb vß aller noit nott
Das ich dye helle moge vermyden
Das fegefuer fegefeur wil ich gern gerne lyden
Ich bid vmb gnad gnade dye entpfyng
Der schecher der an dyner rechten sijten hyng.

Death to the bad monk

Der doit dot
MOnch Munch ich enweyß dych nit zu nennen
Ich eynen vor dem ander andern nyt erkennen
Uwer vetter anders gekleydt gecleyt waren
Anders gestalt anders geschoren
Noch wer du bist oder wye du heyst
Aber was ordens dich bewist beweiszt
Du must dynen geyst off vff geben
Du kanst eynen dag tag nyt lenger leben.

Bad monk

Der bose monich boesz Monch
ICh fůilen fulen an mynem alter woill wol
Das ich sterben müß vnd soll.
Vnd das [ich] ye kap an mych genam
Aber Oder eygen heller ye gewan.
Das wirt mych vmmer rüwen
Vnd alle all monch sollen daz schuwen das schauwen
Vijll beßer were in armůdt armut tzu leben
Dan in dem den orden bose exempel tzu geben.

Death to the good monk

Der doit. Dot.
KUm KOm monich ane an dißen dantz
Du haist hast vbergeben diße werlt gantz
Vnd dynen orden woill woll gehalten
Von goide wirdestü got wirdstu nyt geschalten
Nü küm du salt frolich sterben
Vnd gnade genade von goide got erwerben
Die aber yrrent bijß in den doit dot
Dye kommen in bitterlich not.

Good monk

Der gude monich gut monch
GOit GOt sij lopp vnd lob danck vnd ere
Nu allwege vnd vmmer mere
Der mich hat gegeben
Zů furen eyn geistlichs geistlich leben
Vnd der eyn brůder byn worden
Dye Der da gehalten hant hat den orden
Dar vmb der doit dot ist myr eyn troist trost.
Nů werden ich frijhe fry vnd gantz erloist. erlost.

Death to the hermit

Der doit. dot
DU bruder salt nů myt myr gain gan
Vnd salt doch goit got ym hertzen hain. han.
Du hast ane sunde sunden gefurt dyn leben
Zů gottes dienst dynst dich gantz ergeben
Vnd hast gesuchet nyt mere
Dan dyn heyle vnd goittes gottes ere
Du hast ubergeben willen vnd eygen mudt
Vmb gottes willen das ist dyr guit. gudt.

Hermit

Der bruder
ICh dancken goit gott von dißer stunden
Dz Das ich in gehorsamkeyt byn funden.
laiß lasz mych genyeßen allmechtiger goit got.
Das ich gehalden gehalten han dyn gebodt. gebot
Ich hoff auch och myner vetter zu genyeßen
Wan ich han gedan daz gethan das sye mych hyeßen
Han ich aber woillt wolt wydder streben.
Das woll wolle myr goit got vnd sye vergeben.

Death to the doctor

Der doit dot
O Groißer groszer meister von pariß
Werent ir gewest nu gewest so wijse wysz
Vnd hettent studeret off studiret vff den doit dot
Sicherlich Sycher das were wer uch noit. not.
Ir mußent nu glych dem leyen
Spryngen myt myr an dyßen reyen
Vnd dar zu uweren uwern geyst off vff geben
Wie woil yr meynet noch langer lenger zů leben.

Doctor from Paris

Der doctor
ICh neme ytzunt goittes gottes gunst.
Vor alle myne meisterliche kunste kunst.
Wan der dot hat mich behafft
Vnd acht nyt vijl off auff myn meysterschafft
Viel Vyll beßer were yß mochte es mochtt ich myn sunde geklagen geclagen.
Wan das ich gelernet han hab all myne dage myn tagen
Alles das ich ye han geleret
Hat mych tzu gode got wenig gekeret.

Death to the mayor

Der doit. dot
HErr bůrgermeyster eyn nuwes lyed will ich uch syngen
Czu Tzu dyßer geselschafft můst yr nu springen
Von vwerm ampt yr auch mußet och muszt scheyden
Vwer sünde laßt uch nü leyden
Hant yr yemants besweret iemantz beschwert widder recht
Es sy pryester leye oder knecht
Ir habent ubel oder woll gethan
Wollufft Wol vffdyßem diszen reyen müßt yr nu gan.

Mayor

der burgermeister
ICh hoffen ein cristen mentsche mensch zů sterben
Vnd bij got genade gnad erwerben.
Kont Kunt ich nyt yederman tzü willen gesyn
So was doch gůt dye meynung myn
Ich wil mych selbst nyt růmen
Ich wil mich auch och nyt verdůmen
Myn bůrgermeisterampt hat eyn ende end
Goit Got syn genade nu an mych wende. wend.

Death to the senator

Der doit. dot
DU kluger ausz des fursten rade
Es ist dir auch och nu worden tzu spade.
Gelt hastu geschencket geschenckt genommen
Vnd haist hast vnderdrückt den frommen
Küm in dyn grap deyn grab nu schlaffen
Goit Got will dyn boißheyt straiffen boszheit straffen
Wye du myt den armen hast begangen
Ganck fürt du bist nü myn gefangen.

Senator

der rather Ratzherr
Dye klugheyt myn klucheit meyn mych nu wenig bat wehnig bad
Ich sien sehen leyder vor myr myn doden grap doten grab.
Myn wyngart wyngarten wiesen ecker vnd erspartes güt
Brenget Brengt mych in der hellen glüt
Zu hofe hoff saß ich gern oben an
Was myr vmb sost sust wart ich gern gerne nam
Eygen brot tzu han verdroß mych tzv aller tzijt
Dar vmb holt holet der düfel tufel myn sele vnd lyp. lyb.

Death to the lawyer

Der doit dot
Ich byn hye der bitter doit dot
Vorsprech dir were nu nun not
Mochtestů eynen vorsprechen geyn gegen got gewinnen
Ee das dů furest dastu furst myt myr von hynnen
Hettestü dich myt goit got bedacht
Vnd vnrecht nyt tzu recht gemacht
Bij goide got mochtestu gnade gnad befynden
Vnd frolich scheyden von hynnen.

Lawyer

Der vorsprech
ACh wye byn ich so sere besorget besorgt.
Dwill der doit nyemandes dot nyemants borget
Ich můß nü auch selbst selber redde vnd antwort geben.
Von mynem suntlichem mynen suntlichen leben
Vnrecht macht ich dick tzu recht.
Was krumpf was das macht machet ich schlecht
Warheyt verkaufft ich vm vmb kleynes güit gutt
Solichs myr nů den schaden dut thut.

Death to the scribe

Der doit. dot
SChriber wercktages vnd heyligdages haistü heiligtages hastu geschryeben
Vnd da bij lützell güdes gutes getryeben.
Vmb wenige wenig schrifft viell geldes vyll gelts genommen
Das brengt gegen got gar wenig fromen
Schrip Schryb eyn instrument vor fur den dot
Kanstu das es ist dyr noit not
Dyn lekerye gott nümmer lyden mag
Kompt fvrt es ist hye dyn iüngster dag. tag.

Scribe

Der schriber Schryeber.
WAnnen kůmstu du vntzijdiger gast
Du bist mynem hertzen eyn swerer schwerer last
Eyn frijhe fry leben hain han ich bijß her gefuret gefurt
Geringe gewonnen bald gewunnen balde verdoret
Das han ich alle al tzijt allso so gehalten
Vnd gar kleyn cleyn gesorget den alten
Mocht ich aber tzijt gewynnen
Ich wollt myn leben baß besynnen.

Death to the nun

Der doit dot
SUster myn kummet meyn kompt nü myt mir
Eynen hubschen dantz dreden treden ich dyr
Dü wolltest dick vijl dantzen
Vnd dragen tragen dar zü schon schone rantzen
Welich goit got an dyr myßehagen myszhagen
Syn brůde burde pflegen sye nyt tzů dragen tragen
Sünder myt dogenden dogeden sych zü kleyden
Vnd yr hertz ym alltzijt zu alle tzyt bereyden.

Nun

Die Nonne
ACh wye gar byn ich betrogen
Das ich myn beßerunge han vortzogen. besserung hab vertzogen
Myn orden důichte mych ducht mir zu hart
Vnd gedacht nyt off vff diße leste fart
Wer ich eyn kloster iůnckfrauwe closter jungfraw worden
Da man gotlych helt hielt den orden
So mocht ich nu gnade erwerben
Vnd auch des da desta bas yetzünt itzunt gesterben.

Death to the citizeness

Der doit. dot
IR bürgrin Burgeryn myt den hohen hoen rantzen
Ir pflegent hofyeren vnd tzu dantzen
Uwere meyde Uwer meygde laßent yr jre auch üch nach gain. gahen.
Das uch nyt ist geborn geboren an
Ir sollt auch all alle gemeyn
Uwere man lyep Uwer menner lyeb han alleyn
Vnd laißen lassen uwer lauffen vnd uwer gan gaen
So mochtent yr frijhe fry her von sunden stain. stan.

Citizeness

Die burgerin Burgerynne.
DEr werlt welt lauf hait hat mych betrogen
Nach gewainheyt gewonheit byn ich yff vnd getzogen.
Wye ander frauwen frawen drügen sych.
So hielt min meyn lyeber man auch mych
Doch han ich sere gelauffen üß
Versümet kynder man vnd huß
Dar vmb so forchten ich den dot
Daz Das er mych brenge in große noit. not.

Death to the maid

Der doit. dot
IR iůnckfrauwe jungfrauwe in dem groißen hoen swantze
Ir gehoret auch och an mynen dantze
Vijll hoiffart hoffart hant yr gedrieben getrieben
Beßer were yß wer in demůdikeyt blieben demutikeit geblieben
Ir hant vff uwerm haubt gedragen getragen
Hohe Hohen můdt der nyt steet tzů sagen.
Kummet her nach ich uch nü lere
In allen dentzen dye leste kere.

Maid

die iunckfrauwe Jungfrawe
ICh müß nu dye warheyt sagen
Ich wollt der werlt welt tzü maill mall behagen.
Myt dantzen vnd myt spryngen
Vnd auch myt sußem syngen
Vijll genůgden hain han ich beseßen
Vnd der gebode gottes gebod gots vergeßen
O mütter der barmhertzikeyt
Hijlff myr myn sunde sund synt myr leydt. leyt.

Death to the merchant

Der doit. dot.
IR kauffman sijt syntt worden rych
Vnd meynent meynet in uwerem uwerm synne glich
Ir endorfft endurfft vff nyemant geben
Vnd wollt noch sere lange leben
Hettent yr uch vor fur sunden gehůt
Des hüilff Das hulff uch mee mer dan alle aller uwer güt
Vnd uch bereyt tzu sterben
So mocht yr nü genade gnad erwerben.

Merchant

Der kauffman
ICh han gelauffen durch berge berg vnd dail tall
Durch alle werlt breyt vnd smail schmal
Gesuchet gewyn wie ich mocht
Myn arme sele wenig ich wehnig bedacht
Hette ich alles daz das güt gewonnen gewunnen
Das in der werlt welt ist vnder der sonnen sunnenn
Daz Das mocht myr nü gehelffen nyt
Wan dodes krafft myn hertz vmb gijt.

Death to all ranks

Der doit dot
NU kümmet komet her fürt von allem stait
Welych hye vor dißer dantze nyt enhait. hat.
Uwer ist vijll ich byn alleyn
Doch ůberwinden ich uch alle gemeyn
Uwer tzijt ist kommen yr müßet muszent sterben
Langer tzijt mogent yr nyt erwerben
Synt yr gottes frunde das ist uch güt
Ist des nyt so fart farent yr in der hellen gluit. glut.

All ranks

von allem staidt stayt.
ACh leyder wie iůngk iunck wie alt wir syn
Wyr mogen nit engan den henden dyn
Got uber vns nu erbarme erbarm.
Wyr syn rych oder arm
Wir müßen alle al in das dantz hůß
Da geet alle al vnßer freud vß
Maria aller iůngkfrauwen iungfrawen eyn kron
Hijlff das vns werde der ewig lone. lon.

Afterword

Merckent vnd gedenkent yr mentschen menschen gemeyn
Hye lygent gebeyne groiß gebeyn grosz vnd kleyn cleyn
Welchs Wellichs syn man frauwe frawe ritter oder knecht
Hye hait hat sych tzů lygen yederman recht
Der arme bij dem rychen der knecht bij dem herrn herren
Vnd dürffent sych nyt vijlle vyl dar vmb eren
Welches Wellichs sy vnden oder oben an
Es ist eynes eyns glych als das ander gethain gethan
Her vmb so nement alle eben ware war.
Wyr můßent muszen allesampt in dye erde gar
Vnd vberhebe sich nyemant syns adels oder gewalt
Synes rychtůms Syns rychthums oder syner schonen gestalt
Wand Wan wyr mußen alle werden dyßen glych
So wyr scheyden von dyßem ertrich
Want Wan wyr synt in sunden entpfangen entfangen
Vnd von mütter lybe nacket uß gegangen gangen
Also mußent muszen wir scheyden nacket nackt von hynnen
So wirt eyner den andern in dem kerner fynden
So schauwe dan eynes das ander ane an.
Welches Wellichs sy das schonste vnder yne gethan
Oder welcher do da sy der edelst oder richst vnder yne jn
Der soll da haben güten gewynne gut gewyn.
Welcher auch och sy der geweltigst an synem synen gewallt
Der drett herfůre tred herfur er sy iůng junck oder alt
Ach wie ist es so gar eyn krang kranck dyng vmb vnßer leben
Das wir doch můßen so vngestalt werden
Ach wye synt syn wyr so rechte blyndt
Daz Das wir nyt ansehen eyn solych grüßlych dyng
Das ye eynes eyns nach dem andern hynnen schlychet
Vnd ye eyns nach dem andern in den dem kerner wichet
Nü buwe aůch eyn yederman off vff dyssze werlt
Vnd sehe an yr süberlychs vnd snodes schnodes getzellt
Der kerner ist es genant
Dar inn so kommen wyr gar tzü hant
Goit woille Got wolle das wyr also dar in kommen
Das es komme vnßeren vnsern selen tzu frommen

Further Information