Lübeck's Dance of Death

Des dodes dantz, Chapters 61, 62 and 63

Vnde de desser werlde ydelen valscheyt nicht en achtet
Men noch is he saligher vnde dat is wys
De dorch den doet desser valschen werlde wol berouet is.

        De doet.       Dat lxi ghesette

Den mynschen wundert nu wo dat mach tokomen
Dat nu dorch roef so vele ghudes wert ghenomen
Beyde to water vnde ok vp dem lande.
Ok wundert en dat nu de plage godes mannigherhande
Pestilencie. vnfrede. dure tyd. vnwedere groed
Vele kranckheyt. nye suke vnde mannighe noed
De mynschen mere plaget wan in olden iaren
Do plach int ghemene id so nicht to varen:
Willen de mynschen anseen isliken staed bysunderen
So en derf en dyt so seer nicht wunderen
Der werlde staed is leyder nu so gheworden
Dat de meyste hoep holt eynen sundighen orden
Alle dat quad dat nu in der werlde schued
Alse men horet vnde ok openbare sued
Dat kumpt her van der sunden de de mynschen doen:
Wente vor alle gud wil god gheuen sunderlik loen
So wyl he ok alle sunde sunderliken plagen
Dat dede he noch vele strenger in iennen olden daghen
De leue godes is by den geistliken worden kold
De rechtuerdicheit is by den vorsten gheworden old
De gude raet is vorghaen van den olden
De loue vnde godes ghebod wert van dem volke ouel gheholden
To der iunckfroweschop plegen de iunckfrowen grote leue to dregen
De echte staed wert manckt velen feyl gheholden mannigerweghen.

            De doet       lxii

SO wan in ertyden de schypman vnde kopman to schepe ghingen
So plegen se sik to bekummeren myt godliken dingen
Se plegen ere sunde to beruwen vnde ok to bichten
Vnde leten syk ok eyn deel myt gode berichten

Likerwys efte se scholden gan in den doet
Vp dat god se bewarde vor alle noed
So wan de kopman schipman nu syn vp dem lande
Se driuen grote sunde vnde vele schande
In drunckenheit ouervloet in vloken vnde myt kyue
Ghan se to schepe so volghen en eyn deel de losen wyue
Varen se denne wol dat kumpt van godes barmherticheyt
Homoed ghiricheyt vnde vnkuscheyt
Vmme desser drier sunde willen de meysten mynschen vordomet werden:
Wente desse dre holt men draden vor nene sunde vp desser erden:
Wat rechtuerdigher bur weren in ertyden wor synt de nu:
Wo weynich is der de ere salicheyt vlitich soeken wer ik efte du
So we is dede ane strafent wandert in dem wege der warheyt
Dat is dede godes willen myt allem vlyte deyt
Vnde gyft synem euenmynschen wat em behort vnde syk sulven mede
Desse mach syk vormoden to krighen godes frede.

            De doet.       lxiii

De hilghen godes synt mynschen ghewest alse wy
Grote bekoringe hadden se ok dar van en weren se nicht vry
Men se hebben ouerghewunnen vnde wedderghestaen
De worde des hilghen ewangeliums seghen se vlitich an
Dar alsus gheschreven steyt dat rike der hemmel lydet ghewalt;
De weldeners entfangen dat. wente se mannichvalt:(1)
Vnde vele ghewelde erem licham andoen
Hir vmme entfangen se dat ewighe lon
Dreghe wy den cristennamen vnde do wy vnrechtuerdicheyt
So wyl id vns gan alse dar gheschreuen steyt
Dat de here wil seggen wan wy vor em komen des syt bericht(2)
Ik segge id iw vorware ik en kenne iuwer nicht:
Wolde god myt den sunderen nicht barmhertichliken ouerseen

Original page Original page Click the little pictures to see the original pages.

Baethcke's transcription

    DAT LXI GESETTE.

Den minschen wundert nu, wo dat mach tokomen,
Dat nu dorch rôf so vele gudes wert genomen,
1465 Beide to water unde ôk up dem lande.
Ok wundert en, dat nu de plage Godes mannigerhande,
Pestilencie, unvrede, dure tît, unwedere grôt,
Vele krankheit, nie suke unde mannige nôt
De minschen mere plaget wan in olden jaren;
1470 Do plach int gemene it so nicht to varen.
Willen de minschen ansên isliken stât bisunderen,
So en derf en dit so sêr nicht wunderen.
Der werlde stât is leider nu so geworden,
Dat de meiste hôp holt einen sundigen orden.
1475 Alle dat quât, dat nu in der werlde schût,
Alse men horet unde ôk openbare sût,
Dat kumt hêr van den sunden, de de minschen dôn,
Wente vor alle gût wil Got geven sunderlîk lôn,
So wil he ôk alle sunde sunderliken plagen;
1480 Dat dede he noch vele strenger in jennen olden dagen.
De leve Godes is bi den geistliken worden kolt,
De rechtverdicheit is bi den vorsten geworden olt,
De gude rât is vorgân van den olden,
De love unde Godes gebot wert van dem volke ovel geholden,
1485 To der junkvroweschop plegen de junkvrowen nene grote leve to dregen,
De echte stât wert mankt velen veil geholden mannigerwegen.

    DAT LXII CAPITTEL.

So wan in êrtiden de schipman unde kôpman to schepe gingen,
So plegen se sik to bekummeren mit gotliken dingen.
Se plegen ere sunde to beruwen unde ôk to bichten
1490 Unde leten sik ôk ein dêl mit Gode berichten,
Likerwîs efte se scholden gân in den dôt,
Up dat Got se bewarede vor alle nôt.
So wan de kôpman, schipman nu sin up dem lande,
Se driven grote sunde unde vele schande
1495 In drunkenheit, overvlôt, in vloken unde mit kive;
Gân se to schepe, so volgen en ein dêl de losen wive.
Varen se denne wôl, dat kumt van Godes barmherticheit.
Homôt, giricheit unde unkûscheit,
Umme desser drier sunde willen de meisten minschen vordomet werden,
1500 Wente desse dre holt men draden vor nene sunde up desser erden.
Wat rechtverdiger bûr weren in êrtiden, wôr sint de nu?
Wo weinich is der, de ere salicheit vlitich soken, wer ik efte du?
So we is, dede ane strafent wandert in dem wege der wârheit,
Dat is, dede Godes willen mit allem vlite deit
1505 Unde gift sinem evenminschen, wat em behôrt, unde sik sulven mede;
Desse mach sik vormoden to krigen Godes vrede.

    DAT LXIII CAPITTEL.

De hilgen Godes sint minschen gewest alse wi,
Grote bekoringe hadden se ôk, dârvan en weren se nicht vri,
Men se hebben overgewunnen unde weddergestân,
1510 De worde des hilgen ewangeliums segen se vlitich an,
Dat alsus geschreven steit: dat rike der hemmel lidet gewalt;
De weldenêrs entvangen dat, wente se mannichvalt
Unde vele gewelde erem lîcham andôn;
Hîrumme entvangen se dat ewige lôn.
1515 Drege wi den cristennamen unde do wi unrechtverdicheit,
So wil it uns gân, alse dâr geschreven steit,
Dat de here wil seggen, wan wi vor em komen, des sît bericht:
Ik segge it ju vorware, ik en kenne juwer nicht.
Wolde Got mit den sunderen nicht barmhertichliken oversên,
1520 Wo scholden se denne jummer Godes torn konen entvlên!
Sendet Got up uns mannigerleie plage,
Dat is he uns plichtich alle dage.
Dat vele gude, dat wi ôk entvangen, dat kumt van siner barmherticheit
Unde nicht hêr van unser rechtverdicheit.
1525 Do wi wat gudes, dat deit dorch uns Got de here;
Do wi quât, dat kumt hêr van unser egen quaden lere.
In kledinge, in worden, in werken vinden de minschen nie vunde
Unde alsus vormeren se ere bôsheit unde sunde.

Footnotes: (1) (2)

Thus it is written that the Kingdom of Heaven is suffering violence. The violent take it.

Matthew 11,12: »And from the days of John the Baptist until now the kingdom of heaven suffereth violence, and the violent take it by force«.

The meaning of this verse is unclear, but Death alludes to the same verse in front of the hermit: »Unde hebben alsus den hemmel gekregen mit gewalt unde strengicheit«.

The Lord will say, when we go before him, be aware of this: "Truly I say to you, I know you not".

Matthew 7,23: »And then will I profess unto them, I never knew you: depart from me, ye that work iniquity«.