Lübeck's Dance of Death

The Pope

The pope

De pawes
God vorbarme dy ouer my. miserere mei(1)
Maria de helpe my vnde ok de gracia dei
Al byn ik to grotem state vth vorkoren
So byn ik doch ghewest myt velen dingen vorworen
To holden de cristen in eyndrechticheyt:
Wente id in velen landen gans ouel steyt
De hylghen vaders de vor my in desser stede
Hebben ghewest vul guder hylghen sede
Vnde hebben gheluchtet in godes hylghem tempel
My vnde mynen nakomelingen to eynem exempel
Late ik my duncken dat ik sy ghewest eyn here
So bedreghe ik my suluen ghans sere:
Wyl ik mynen staet betrachten vnde bedenken rechte
So byn ik ghewest eyn knecht aller knechte
Sodanem knechte behort to denen myt allem vlyt
Och hadde ik dyt ampt wol vor staen in myner tyd
So mochte ik gode nu offeren myne sele:
Wente van den bosen tyrannen hebbe ik ghedregen sorge gans vele:
Wente de torken vnde ok de vnmylden sarracenen
De de cristen myt allen vntruwen menen
Hebben vp de cristen gherouet vnde ghebrant
Dar vmme hebbe ik vele leghaten vthghesant
Myt aflate. vmme ghelt. ieghen desse tyrannen to kreten
Och hadde ik dat wol an gheleyt des mochte ik ewich gheneten

Death with arrow

De doet
Her pawes du werest hoch gheresen in state
Der hilghen cristenheit de hogheste prelate
Sunte peters stede van godes wegen gheholden vp erden
De anderen prelaten dy deneden vnde glorificerden
Hefstu dat hylghe ampt recht vnde hyllichlyken vorstaen
So machstu vroliken vor den richter ghaen
Men ghiricheyt vnde symonia hefstu to vele to stadet
Ik vruchte id dyner selen schadet
De prebenden de vor de armen klerke synt ghemaket
Dar synt al de riken by gheraket
Myt ghelde. gunst. efte myt listicheit:
Wente alsus dar io nicht gheschreuen steyt
Is dyt ok so myt dynem willen nicht ghescheen
So wyl god gnedichliken myt dy ouer seen
Hefstu ok de vnkristen vor volghet myt vlyt
Dat wyl god wol belonen tho ewigher tyd.
Dyn losent vnde byndent was heel. vullenkomen. vnde ghans
Nu mostu myt my in dessen mynen ghemenen dantz
Hefstu den willen godes vullenbracht alderdinges gans vnde heel
Dat ewige leuent krichstu in desser stunde sunder iennigerhande feyl.

The pope Death to the pope Click the small pictures to see the original pages.

Baethcke's transcription

    V. DE PAWES.

145 Got vorbarme di over mi, miserere mei,
Maria de helpe mi unde ôk de gracia dei.
Al bin ik to grotem state ûtvorkoren,
So bin ik doch gewest mit velen dingen vorworen,
To holden de cristen in eindrechticheit,
150 Wente it in velen landen gans ovel steit.
De hilgen vaders, de vor mi in desser stede,
Hebben gewest vul guder hilgen sede
Unde hebben geluchtet in Godes hilgem tempel,
Mi unde minen nâchkomelingen to einem exempel.
155 Late ik mi dunken, dat ik si gewest ein here,
So bedrege ik mi sulven gans sere.
Wil ik minen stât betrachten unde bedenken rechte,
So bin ik gewest ein knecht aller knechte.
Sodanem knechte behôrt to denen mit allem vlît.
160 Och hadde ik dit ampt wôl vôrstân in miner tît,
So mochte ik Gode nu offeren mine sele,
Wente van den bosen tyrannen hebbe ik gedregen sorge gans vele.
Wente de Torken unde ôk de unmilden Sarracenen,
De de cristen mit allen untruwen menen,
165 Hebben up de cristen gerovet unde gebrant.
Dârumme hebbe ik vele legaten ûtgesant
Mit aflate, umme gelt, jegen desse tyrannen to kreten.
Och hadde ik dat wôl angeleit, des mochte ik ewich geneten!

    VI. DE DOT.

Her pawes, du werest hôch geresen in state,
170 Der hilgen cristenheit de hogeste prelate,
Sunte Peters stede van Godes wegen geholden up erden,
De anderen prelaten di deneden unde glorificêrden.
Hefstu dat hilge ampt recht unde hillichliken vôrstân,
So machstu vroliken vor den richter gân.
175 Men giricheit unde simonia hefstu to vele tostadet;
Ik vruchte, it diner selen schadet.
De prebenden, de vor de armen clerke sint gemaket,
Dâr sint al de riken bi geraket
Mit gelde, gunst efte mit listicheit,
180 Wente alsus dâr jo nicht geschreven steit.
Is dit ôk so mit dinem willen nicht geschên,
So wil Got gnedichliken mit di oversên.
Hefstu ôk de uncristen vorvolget mit vlît,
Dat wil Got wôl belonen to ewiger tît.
185 Dîn losent unde bindent was hêl, vullenkomen unde gans,
Nu môstu mit mi in dessen minen gemeinen danz.
Hefstu den willen Godes vullenbracht alderdinges gans unde hêl,
Dat ewige levent krichstu in desser stunde sunder jennigerhande feil.

Footnotes: (1)

Miserere mei...: Miserere mei deus is the beginning of Psalms 51 and means exactly the same as "Got vorbarme di over mi" - viz.: "Have mercy upon me, O God".