Reynke de Vos, bog 3, kapitel 12

Hvordan Reinke talte til kongen om sin fars dygtighed, som han havde bevist for længe siden, men som var helt løgn; og hvordan han med løgne spandt en ende over fabelen om den syvårige ulv. Det XII. kapitel.

¶ Wo Reynke sprickt vor deme konnynge van der döget synes vaders in eertyden ghescheen, vnde alle ghelogen efte myt loggen sprickt he vort desse fabelen van deme wulue van seuen yaren. Dat XII. capittel

Seet, gnedyghe here konnynck,
Iw kumpt vor so mannich dynck,
5285 Dat gy yd nicht al beholden möget.
Ghedencket yw nicht der groten döget,
De myn vader, de olde voß, dede
By yuweme vader in desser stede?
Wente yuwe vader kranck lach to bedde
5290 Vnde myn vader em syn leuent redde.
Noch spreke gy, dat myn vader vnde ick mede
Iw efte den yuwen ne gud endede.
Here, ik spreke yd myt yuweme orloue:
Myn here vader was hir to houe
5295 By yuweme vader in groter gunst,
Wente he wuste vast de rechten kunst
Van artzedyende, dat water beseen,
Vtbreken fystelen, ogen, brödere efte thene vth theen.
Ik loue wol, here, gy wetent nicht encket,
5300 Ok weet ik nicht, eft yw dat dencket;
Gy weren do men dre yar old
Vnde yd was in eyneme wynter kold,
Juwe vader lach kranck in groten plagen,
Men moste ene boren vnde dragen.
5305 Alle de arsten twysschen hir vnde Romen
De leet he halen vnde to syck komen;
Se gheuen ene ouer altomalen.
Int leste leet he mynen vader halen,
He klagede em seer syne noet,
5310 Wo he kranck were wente in den doet.
Dyt entfermde myneme vader seer.
He sprack: „o konnynck, myn gnedyghe heer,
Mochte ik yw myt myneme lyue baten,
Here, löuet my, dat wolde ik nicht laten.
5315 Maket yuwe water, hir is eyn glas!"
Juwe vader, de vele kranclyk was,
Dede, so eme heet myn vader.
He klagede, he kreghe yo lenck yo quader.

¶ Dyt sulue ok vp deme speygel stunt.
5320 Wo yuwe vader wart ghesunt.
Wente myn vader sprack: „wyl gy ghenesen,
So mod dat yummer entlyk wesen.
Eynes wulues leuer van seuen yaren,
Here, hir an moghe gy nicht sparen;
5325 De schole gy eten, efte gy synt doet,
Wente yuwe water töghet al bloet.
Dar hastet mede vor alle dynck!"
De wulff stunt mede in deme rynck,
He horde vast to, yd hagede eme nicht.
5330 Juwe vader sprack, des syd berycht:
„Horet, her wulff, schal ick ghenesen,
So mod yd yuwe leuer wesen."

¶ De wulff sprack: „here, ick segget vorwar,
Ik byn noch nicht olt vyff yar."

5335 ¶ Do sprak myn vader: „yd helpet nicht, neen,
Ik wylt wol an der leuer seen."
Do moste de wulff tor koken ghan,
Vnde de leuer wart eme vthghedan.
De konnynck ath se vnde ghenaß
5340 Van aller kranckheyt, de in eme was,
Vnde danckede des sere myneme vader
Vnde gheboet syneme ghesynde aller gader,
Dat eyn yslyk mynen vader doctor hethe
Vnde dyt nemant by syneme lyue lethe.
5345 Sus moste myn vader to allen tyden
Ghan to des konnynges rechter syden.
Ok gaff em yuwe vader, so ik wol weet,
Eyn guldene span vnde eyn roet bereyt,
Dat moste he dragen vor alle den heren,
5350 De en alle helden in groten eren
Vnde deden eme ere to allen dagen.
Men myt my is dat nu vmme slagen,
Men dencket nu nicht mynes vaders döget:
De ghyrygen schelke werden nu vorhöget,
5355 Eghene nutte vnde ghewyn men nu betracht,
Men recht vnde wyßheyt men klene nu acht.
Wor eyn kerleman wert eyn here,
Dar gheyt yd ouer de armen sere.
Kricht he denne grote macht,
5360 So weet he suluen nicht, weme he slacht,
Dencket nicht, van wannen he sy ghekomen.
Men syn eghen vordel vnde vromen
Dat gheyt vort in al öreme spele.
Desser synt nu by den heren vele.
5365 Sodane hören ock nemandes bede,
Dar en volge denne de gyfte mede.
Ere menynge is meyst: „brynget men heer!
Dyt vort ersten vnde denne noch meer!"
Desser ghyrygen wulue der is vele,
5370 Se prysen vor syck de besten morsele.
Konden se redden myt klenen saken
Eres heren leuent, dat scholde syk nicht maken.
Desse wulff wolde ock nicht entberen
Syne leueren to gheuen syneme heren.
5375 Noch seghe ik leuer, wyl gy yd hören,
Dat twyntich wulue er lyff vorlören,
Wan dat de konnynck efte syn wyff
Icht scholden vorlesen ere lyff;
Vnde yd were ok mynre schade,
5380 Wente, wat dar kumpt van quadem sade,
Schal selden synes danckes doen döget.

¶ Her konnynck, dyt schach in yuwer yöget.
Dyt weet ick vorware vnde encket,
Dat gy dyt alle nicht endencket.
5385 Men ik weet yd wol al myt eyn,
Ghelyk efte yd gysteren were scheen.
Desse ystorye vnde dyt gheschicht
Was vp deme speygel ok angherycht
Myt eddelen steynen vnde myt golde,
5390 So myn vader dat hebben wolde.
Mochte ik den speygel wedder vpvragen,
Dar wolde ik lyff vnde gud vmme wagen."