Døden fra Lübeck

Borgeren

Borgeren

    De borgher.
O here god wat hebbe ik dar vele vmme ghedan
Dat ik nu hete eyn beseten borger vnde ein vprichtych man
In myner ioget dede ik my an sorge vnde arbeyt
Up dat ik nu mynem licham mochte doen ghemaklike reddelicheyt
Alsus was ik in der kerken vnde bath gode den heren
Dat he syne ghaue tho my wolde keren
Dat he my vnde myne negesten eruen
An tytliken goderen nicht late vorderuen
Ik hebbe vele kornes ghekoft in den guden iaren
Ik hopede gans wol mede to varen
Vele geldes begunde ik to hope to leggen
Dar vmme myne nabers my ryke seggen
Men wat batet dat my nu dat ik hethe eyn rike man
Ik kan wer sytten efte ghan
Vele geldes wolde ik noch hebben an rente ghelacht
Dar vp hebbe ik ghefynset dach vnde nacht
Dat ik mynen eruen mochte maken vaste rente
Vnde se wol bewaren in mynem testamente
Nu hebbe ik na mynem willen id so nicht bestellet:
Wente de doet myn leuent sere qwellet
Vnde wyl my nenerleye wys gunnen de tyd
Hir vmme bidde ick gode myt allem vlyd
Dat he my myne sunde wylle vorgeuen
Vnde helpe my in syn ewighe leuen.

Døden på løven

    De doet
Du borger ein olt doer van vorkerden synnen
Machstu ghelt vnde tytlik gud ghewynnen
Dar vp hefstu al dyn herte ghesat
Vnde is doch man eyn sundich schat
Den ghewynnet men doch myt arbeyde vnde smerte
So wor dyn schat is dar is ok dyn herte
Alsus sprack in dem ewangelio de here(1)
Hethe ik dy eyn doer des laet dy nicht vorwunderen sere:
Wente id syn doren alghemeyne
De dar dat tytlike gud grot efte kleyne
Leuer hebben wan god den ewighen trost
De se heft gheschapen vnde ok vorlost
He is eyn doer de dar dotliken sundiget iegen god
He sy hoch efte syd arm efte rike sunder iennigerhande spot
Io he hoger in state is gheresen
Io groter doer he denne iummer mach wesen
Hir vmme hefstu dyn gud ghesammelt sunder sunde.
Den armen mede ghedelet so hefstu gode to vrunde
Is de sele sunder sunde so is se gode eyn anname pallas
De licham is eyn vul stinckende aes
Io men den mer straket io he mer begherd
Vnde wert doch int leste van den slymmen wormen vorterd
Godes leue vnde vruchten schalmen vor alle dinck alle tyd voransetten
Vnde vmme den tytliken schat der selen salicheit io nicht vorgetten.

Borgeren Døden til borgeren Klik på de små billeder for at se de originale sider.

Billedet af borgeren er det samme som af kirkeværgen.

Baethckes transskription

    XXXVII. DE BORGER.

O here Got, wat hebbe ik dâr vele umme gedân,
Dat ik nu hete ein beseten borger unde ein uprichtich man!
875 In miner joget dede ik mi an sorge unde arbeit,
Up dat ik nu minem lîcham mochte dôn gemaklike reddelicheit.
Alsus was ik in der kerken unde bat Gode den heren,
Dat he sine gave to mi wolde keren,
Dat he mi unde mine negesten erven
880 An tîtliken goderen nicht late vorderven.
Ik hebbe vele kornes gekôft in den guden jaren,
Ik hope gans wôl mede to varen.
Vele geldes begunde ik to hope to leggen,
Dârumme mine nabers mi rike seggen.
885 Men wat batet dat mi nu, dat ik hete ein rike man?
Ik kan wer sitten efte gân.
Vele geldes wolde ik noch hebben an rente gelacht,
Dârup hebbe ik gefinset dach unde nacht,
Dat ik minen erven mochte maken vaste rente
890 Unde se wôl bewaren in minem testamente.
Nu hebbe ik na minem willen it so nicht bestellet,
Wente de dôt mîn levent sere quellet
Unde wil mi nenerleie wîs gunnen de tît.
Hîrumme bidde ik Gode mit allem vlît,
895 Dat he mi mine sunde wille vorgeven
Unde helpe mi in sîn ewige leven.

    XXXVIII. DE DOT.

Du borger, ein olt dôr van vorkêrden sinnen,
Machstu gelt unde tîtlîk gût gewinnen,
Dârup hefstu al dîn herte gesat,
900 Unde is doch man ein sundich schat.
Den gewinnet men doch mit arbeide unde smerte;
So wôr dîn schat is, dâr is ôk dîn herte;
Alsus sprak in dem ewangelio de here.
Hete ik di ein dôr, des lât di nicht vorwunderen sere,
905 Wente it sin doren algemeine,
De dâr dat tîtlike gût grôt efte kleine
Lever hebben, wan Got den ewigen trôst,
De se heft geschapen unde ôk vorlôst.
He is ein dôr, de dâr dôtliken sundiget jegen Got,
910 He si hôch efte sît, arm efte rike, sunder jennigerhande spot.
Jo he hoger in state is geresen,
Jo groter dôr he denne jummer mach wesen.
Hîrumme hefstu dîn gût gesammelt sunder sunde,
Den armen medegedelet, so hefstu Gode to vrunde.
915 Is de sele sunder sunde, so is se Gode ein anname pallas;
De lîcham is ein vûl stinkende âs.
Jo men den mêr straket, jo he mêr begêrt
Unde wert doch int leste van den slimmen wormen vortêrt.
Godes leve unde vruchten schal men vor alle dink alle tît voransetten
920 Unde umme den tîtliken schat der selen salicheit jo nicht vorgetten.

Fodnoter: (1)

Så hvor din skat er, der er også dit hjerte.
Således talte Herren i evangeliet.

Matthæus 6,21: »For hvor din skat er, dér vil også dit hjerte være«.